โดย มันทนา กันสิทธิ์ นักวิชาการวัฒนธรรมชำนาญการพิเศษ
ถ้าท่านได้ชมละครเรื่อง “แม่นาคพระโขนง” หรือเรื่องการปราบผี ของหมอผีมือฉมัง จะพบว่า วัสดุที่ใช้ในการปราบผีนั้น มี ใบหนาด เป็นหนึ่งในสิ่งที่สามารถไล่ผีได้ แต่ท่านทราบหรือไม่ว่า ใบหนาดเป็นอย่างไร ไล่ผีได้จริงหรือไม่ ??? ต้นหนาดเป็นไม้พุ่ม ใบเดี่ยว ใหญ่ มีขน มีกลิ่นฉุน แต่มีสรรพคุณยอดนิยมในการใช้เป็นยารักษาสารพัดโรค ได้แก่ ๑. เป็นยาแช่ ยาอาบให้แม่ ลูกหลังคลอด รวมทั้งให้แม่ลูกอ่อนดื่มกินด้วย ชาวบ้านทั่วไปที่มีความเชื่อว่าผู้หญิงหลังคลอดลูกใหม่ๆ เลือดจะเสีย การกินน้ำใบหนาดต้มจะช่วยบำรุงเลือด ช่วยขับน้ำคาวปลาให้กับแม่ ซึ่งหนาดเป็นยาร้อนจึงช่วยกระตุ้นการไหลเวียนของเลือด ทั้งยังมีฤทธิ์แก้อักเสบจึงเหมาะกับแม่หลังคลอด ๒. ลดการอักเสบของผิวหนัง ซึ่งจะใช้ทั้งวิธีต้มเอาน้ำ แช่ อาบ ทำยาอบหรือต้มเอาไอรม และทำเป็นยาประคบ หรือเอามาอังไฟจะช่วยแก้ปวดหลังปวดเอว แก้อักเสบ แก้ฟก บวม บรรเทาอาการปวดเมื่อย ช่วยผ่อนคลายความตึงของกล้ามเนื้อ ๓. มีน้ำมันหอมระเหยจึงช่วยกระตุ้นระบบประสาทและระบบการหายใจ ๔. นำมามวนสูบแก้หอบหืด แก้หลอดลมอักเสบ หรือมวนสูบกับยาฉุน รักษาริดสีดวงจมูก หรือบดผสมกับต้นข่อย แก่นก้ามปู พิมเสน และการบูร มวนด้วยใบตองแห้ง ๕. นำมาดองกับเหล้า เพื่อเก็บไว้ใช้นานๆ สำหรับทาถูแก้ปวด เช่น ปวดข้อรูมาติกส์และแก้คัน แก้ลมพิษ ๖. เป็นเครื่องหอมที่สาวภูไทยใช้เป็นส่วนผสมในยาสระผม โดยสาวภูไทยผมยาวสลวยจะใช้ใบหนาด ใบมะนาว ว่านสาวหลง ต้มกับน้ำข้าวหม่า แล้วใช้เป็นยาสระผม ทำให้ผมหอมกรุ่น ซึ่งถ้าจะมองในแง่จิตวิทยาของคนบ่าก่อน (คนโบราณ) ท่านต้องการให้คนปลูกใบหนาดไว้ที่หน้าบ้าน เพราะประโยชน์ของใบหนาดมีมากมาย แต่ใบหนาดจะมีกลิ่นฉุน ๆ ใครที่กำลังเมา หรือหูตาฝ้าฟาง เห็นอะไรไหวๆ นึกว่าเป็นผี กระสือ กระสัง หรือนางไม้ พอได้กลิ่นหอมฉุนของใบหนาด จึงได้สติเห็นอะไร ๆ แจ่มแจ้งขึ้นก็เลยไม่ต้องเห็นผี และถ้าปลูกไว้หน้าบ้านก็สามารถใช้ประโยชน์ในการรักษาโรคได้ง่าย ดังนั้น ประโยชน์อันมากมายของใบหนาด ก็สมควรที่จะปลูกไว้ในบริเวณบ้านของท่านนะคะ.......
(ที่มา : คำบอกเล่าของ แม่อุ้ยแสน เมืองใจ บ้านป่าซางน้อย ลำพูน)
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น